2025 PISA OKULUYUZ...

Olguları Bilimsel Olarak Açıklama

Bilimin kültürel başarısı, doğal dünyaya ilişkin anlayışımızı dönüştüren bir dizi açıklayıcı teoridir. Dolayısıyla maddi dünyada meydana gelen olguları açıklama yeterliği, bilimin bu temel fikirlerinin bilinmesine bağlıdır.

Öğrencilerin aşağıdaki becerileri göstererek bir dizi doğal ve teknolojik olgu ve sorun için açıklamaları ve çözümleri tanımaları, üretmeleri, uygulamaları ve değerlendirmeleri gerekir:bilginin toplum için olası etkilerini açıklamaAncak bilimsel, teknolojik ve çevresel olgulara ait açıklamaları oluşturmak; teorileri, açıklayıcı fikirleri, bilgileri ve gerçekleri (içerik bilgisi) hatırlama ve kullanma yeteneğinden daha fazlasını gerektirir. Bilimsel bir açıklama sunmak, bu tür bilgilerin nasıl elde edildiğinin ve herhangi bir bilimsel iddia hakkında sahip olabileceğimiz güven düzeyinin anlaşılmasını da gerekli kılar. Bu yeterlik için birey hem bu tür bilgileri elde etmek amacıyla bilimsel sorgulamada kullanılan standart süreçler ve uygulamalar hakkında bir bilgiye (yöntemsel bilgi) hem de bilim tarafından üretilen bilgiyi doğrulamadaki bu süreç ve uygulamaların rol ve işlevlerinin anlaşılmasına (epistemik bilgi) ihtiyaç duymaktadır.

Bilimsel Sorgulama Tasarmları Oluşturma ve Değerlendirme, Bilimsel Verileri ve Bulguları Eleştirel Olarak Yorumlama

Son on yılda, bilgi miktarında ve akışında, bireylerin bu bilgilere erişim becerisinde ciddi bir artış yaşandı. Ne yazık ki geçerli ve güvenilir bilgi akışının yanı sıra yanlış bilgi ve daha da kötüsü çarpıtılmış bilgi (dezenformasyon) akışı da giderek artmaktadır. Hem geçerli hem de yanlış yönlendirilmiş bilimsel bilgi söz konusu olduğunda tüm vatandaşların bilimle ilgili herhangi bir konuyu genel olarak çevreleyen bilgilerin güvenirliği ve değerini yargılama yeterliğine sahip olması gerekir.

İnsanların, hakkında hiçbir somut kanıt olmayan ve aksi yönde iyi kanıtlar bulunan “bilimsel" olduğu iddia edilen inançları daha kolay kabul etme eğiliminde oldukları konusunda artan bir endişe söz konusudur. Fen bilimleri alanında eğitimli bir birey, bir çıkar çatışması olup olmadığını, yerleşik bir bilimsel fikir birliği olup olmadığını ve kaynağın ilgili uzmanlığa sahip olup olmadığını sorgulayan şüpheci bir eğilim geliştirmenin önemini anlamalıdır.

Bu yeterliğin özünde, bilimin toplumsal bir girişim olduğu ve yanılmaz olmadığı anlayışı yatmaktadır. Bilim insanları bireysel veya ekip olarak yanılabiliyor olsa da topluluğun fikir birliği daha güvenilirdir. Çünkü bu fikir birliği, topluluk içinde defalarca kontrol edilmiş bilgiyi temsil eden kapsamlı bağımsız değerlendirmenin ürünüdür.

Öğrencilerin aşağıdaki becerileri göstererek çeşitli gösterimlerdeki ve bağlamlardaki bilimsel bilgileri, iddiaları ve argümanları araştırmaları, değerlendirmeleri ve duruma uygun sonuçlar çıkarmaları gerekir: Bu yeterlik, öğrencilerin farklı derecelerde fen içerik bilgisini kullanmasının yanı sıra hem yöntemsel hem de epistemik bilgiye sahip olmasını da gerektirir.